Hoe zorg ik dat mijn deelnemers elkaar zorgvuldige feedback geven?
Mooie vraag. Je wil graag dat je deelnemers zich veilig voelen en veel leren. Zelf geef jij zorgvuldige feedback. (Hoop ik.) Maar je deelnemers kunnen dat nog niet.
Dan kan er zomaar zoiets gebeuren…
“Als je zo praat, lijk je m’n schoonmoeder wel…”
Trainer José heeft haar deelnemers zojuist laten oefenen. Het is tijd voor de feedback! Ze zegt: “Benoem waarneembaar gedrag en het effect daarvan.”
Binnen drie minuten gaat het al mis. In alle soorten en smaken:
“Als je zo praat, lijk je m’n schoonmoeder wel!”
“Ik zou gewoon even bellen.”
“Je moet het niet zo persoonlijk nemen.”
“Wat bij mij hielp was…”
Herkenbaar?
Vervelend hè! Daar sta je dan als trainer met je ‘veilige leerklimaat’ dat aan flarden wordt geschoten door de oordelen, meningen en tips van je deelnemers.
Waarom geven deelnemers in een training slordige feedback?
Deelnemers willen het wel goed doen. Maar ze missen vaak houvast. Ze hebben geen structuur. Geen taal. Geen voorbeeld. Dus doen ze in wat ze wél kennen: tips, meningen, goedbedoelde adviezen.
Die tips en meningen komen automatisch bij hen boven. Bij ons als trainers trouwens ook.
- Ze willen helpen.
- Ze willen laten zien wat ze weten.
- Ze willen problemen oplossen.
Jouw deelnemers bedoelen het goed. Het werkt alleen averechts. Meningen en tips, zonder zuivere feedback, maken het oefenen onveilig. Roepen weerstand op bij de ontvanger. Het vraagt vaardigheid en zelfbeheersing (ook van trainers) om die reflex te onderdrukken.
Ik spreek uit ervaring.
Hoe bereik je feedbackvaardigheid en zelfbeheersing bij jouw deelnemers?
Wil je dat je deelnemers zorgvuldig feedback geven? Dan moeten ze iets hebben om op terug te vallen. Bijvoorbeeld dit mini-format:
“Wat ik zag was… [gedrag]. Het effect was… [effect].”
Ik geef je vier manieren waarop je jouw deelnemers kunt helpen om deze zuivere feedback te geven.
1. De feedback-check
Geef de deelnemers de opdracht om feedback eerst op te schrijven. Laat ze daarna in tweetallen elkaars feedback checken, voordat het wordt uitgesproken.
Zodat het denken voor het zeggen komt.
Uiteraard heb je hen vooraf criteria gegeven waar de feedback aan moet voldoen. Na een aantal keer kun je die feedback-check loslaten.
2. Feedbackbriefjes die het verschil kunnen maken
Feedbackbriefjes gebruik ik vooral bij complexere combinatieoefeningen.Ontwerp deze briefjes met duidelijke feedback-vragen. Hierdoor zullen jouw deelnemers ook betere feedback geven.
Een ander voordeel van deze briefjes is dat de nabespreking niet zo lang hoeft te duren. De feedback staat op papier. De deelnemer kan dit later rustig nalezen.
3. Begrens de feedback door een checklist
Als je specifieke vaardigheden intraint, gebruik dan een checklist met concrete gedragsaanwijzingen. Dit is de allerbelangrijkste manier om structuur aan te brengen in de feedback.
De deelnemers mogen elkaar alleen feedback geven op de items die op de checklist staan. Verder niet.
Natuurlijk krijg je dan deze vraag: “Ja maar, er is nog iets anders wat ik ook heel belangrijk vind om te zeggen…”
Maar jij weet waarom je de feedback beperkt. Dus kun je op zo’n moment vriendelijk en duidelijk zeggen dat deze aanvulling nu niet welkom is. Liever één deelnemer die baalt dat ie zich moet beheersen, dan een hele groep die baalt omdat de training onveilig wordt en weinig oplevert.
4. Train jezelf en wees alert
Action speaks louder than structure.
Hoe gestructureerd je het feedbackproces ook maakt, als jij vervolgens niet alert bent, heeft het weinig zin.
Jouw deelnemers zullen jouw instructie negeren als jij jezelf en hen er niet aan houdt.
Train jezelf dus in het snel herkennen van irrelevante feedback, tips en meningen. Dan kun je dit meteen kunt stoppen en bijsturen richting zuivere feedback.
Wil je hiermee oefenen?
In onze trainingen leer je hoe je deelnemers begeleidt in het geven van échte feedback. Zorgvuldig. Concreet. Effectief. Ook leer je daar hoe je goede checklisten ontwerpt.
Jouw training wordt veiliger en het leerrendement wordt groter.
Welke training past bij jou?
👉 Trainersopleiding – leer de fijne kneepjes van het trainersvak en word een gediplomeerd professioneel trainer
👉 Rollenspellen ontwerpen en begeleiden – ontdek de geheimen van effectieve communicatieoefeningen.
Of wil je eerst even sparren? Mail me gerust.